Thủ tục phục hồi hoạt động kinh doanh được xem là “lối thoát” để doanh nghiệp thoát khỏi tình trạng nợ nần, tổ chức hoạt động kinh doanh, tránh nguy cơ bị tuyên bố phá sản. Ngày nay, thủ tục phá sản của nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam, luôn tạo điều kiện tối đa để doanh nghiệp có thể phục hồi sản xuất kinh doanh, thay vì để doanh nghiệp phá sản và gây ảnh hưởng tiêu cực không chỉ đến các chủ nợ, người lao động mà còn cho cả nền kinh tế, xã hội.
Việc áp dụng thành công thủ tục phục hồi sẽ cứu sống được một doanh nghiệp trên bờ vực phá sản, giúp họ có thể trở lại hoạt động sau khi có được sự giúp đỡ về công nghệ sản xuất, kỹ thuật, sự hỗ trợ từ chính các chủ nợ, các giải pháp kinh doanh… Quan trọng hơn cả, sau khi phục hồi thành công, các chủ nợ có cơ hội được doanh nghiệp trả đủ 100% khoản nợ.
Quy trình tiến hành thủ tục phục hồi hoạt động kinh doanh:
Sau khi Hội nghị chủ nợ được tổ chức hợp lệ và Nghị quyết về việc áp dụng biện pháp phục hồi kinh doanh đối với doanh nghiệp được thông qua, doanh nghiệp phải gấp rút xây dựng phương án phục hồi hoạt động kinh doanh để trình cho Thẩm phán, các chủ nợ và quản tài viên. Phương án này phải nêu rõ các biện pháp để phục hồi hoạt động kinh doanh cũng như các điều kiện, thời hạn, kế hoạch thanh toán khoản nợ. Các biện pháp để phục hồi hoạt động kinh doanh được quy định tại Khoản 2 Điều 88 Luật Phá sản 2014, bao gồm:
“a) Huy động vốn;
b) Giảm nợ, miễn nợ, hoãn nợ;
c) Thay đổi mặt hàng sản xuất, kinh doanh;
d) Đổi mới công nghệ sản xuất;
đ) Tổ chức lại bộ máy quản lý, sáp nhập hoặc chia tách bộ phận sản xuất;
e) Bán cổ phần cho chủ nợ và những người khác;
g) Bán hoặc cho thuê tài sản;
h) Các biện pháp khác không trái quy định của pháp luật”.
Khi phương án phục hồi đã được các bên đóng góp hoàn thiện và được Thẩm phán xem xét, chấp nhận thì Thẩm phán sẽ tiếp tục triệu tập Hội nghị chủ nợ. Hội nghị chủ nợ sẽ đưa phương án phục hồi kinh doanh để các bên trao đổi, thảo luận ý kiến. Trong trường hợp không tổ chức lại được Hội nghị chủ nợ hoặc không thông qua được Nghị quyết thì Tòa án nhân dân ra quyết định tuyên bố phá sản.
Nếu Nghị quyết của Hội nghị chủ nợ về phương án phục hồi hoạt động kinh doanh được thông qua, doanh nghiệp sẽ tiến hành thực hiện phương án phục hồi dưới sự giám sát của quản tài viên, doanh nghiệp quản lý, thanh lý tài sản và các chủ nợ. Việc thực hiện phương án phục hồi có thể dẫn đến các kết quả sau:
- Doanh nghiệp, hợp tác xã thực hiện xong phương án phục hồi. Lúc này, doanh nghiệp đương nhiên được coi là không còn mất khả năng thanh toán và sẽ được Tòa án nhân dân ra quyết định đình chỉ tiến hành thủ tục phá sản.
- Doanh nghiệp, hợp tác xã không thực hiện được phương án phục hồi hoặc sau khi thực hiện xong phương án phục hồi, doanh nghiệp vẫn mất khả năng thanh toán. Trong trường hợp này, Thẩm phán ra quyết định tuyên bố doanh nghiệp, hợp tác xã phá sản.